Tập Ngôi Sao (1955) – Xuân Diệu

Chiếc Gối (Xuân Diệu)

Ngày em khu Bốn mới ra đây,
Trăng mật đôi ta Việt Bắc nầy,
Em có đem theo ra chiếc gối
Tượng trưng tổ ấm chúng ta xây.

Vải vừa, bông gọn, gối xinh xinh,
Âu yếm em thêu một chữ Mình.
Chiếc gối tượng trưng nên có một,
Đổi trao, nhường nhịn giữa em, anh.

Anh là cán bộ, em y tá,
Công tác hai nơi chẳng tiện gần.
Thỉnh thoảng em về mừng họp mặt,
Ra đi sương sớm ướt đầm chân.

Gối chung em biết đem hay để?
Cách suối dăm con, lại mấy rừng.
Lắm lúc nhớ nhau nhìn chỉ thấy
Những cây cùng lá, nứa cùng măng.

Đôi ta đôi lứa tuổi xuân xanh,
Quân địch gây nên hoạ chiến tranh,
Chúng rắc tai ương, gây cách trở,
Cắt ngang hạnh phúc, rẽ gia đình.

Căm thù tình lạ thêm sâu sắc.
Gối chiếc ta phong lại, để dành.
Kháng chiến có ai dùng đến gối,
Miễn sao sinh hoạt gọn và nhanh.

Người đi công tác gối ba lô;
Sách vở thân yêu: gối học trò;
Bộ đội giết thù, yêu gối súng;
Nhân viên thường lúc gối hồ sơ.

Áo quần xếp lại chồng nên gối,
Bao gạo tròn êm áp má nồng.
Mưa gió đã rèn trên mái tóc,
Không ai nghĩ chuyện gối mềm bông.

Ngày đi mệt nhọc, tối thêm ngon,
Gối đất nằm sương, giấc vẫn tròn.
Chỉ sợ cụ Hồ đêm ít ngủ
Nghĩ trăm nghìn việc, gối giang sơn.

Dù trong bom đạn gieo nguy hiểm,
Vui chuyện đôi ta vẫn hẹn thường
Đến lúc hoà bình vang chiến thắng,
Sẽ may hoà mục gối uyên ương.

Hoà bình nay lại với nhân dân;
Công tác đôi ta cũng được gần.
Gối cũ lấy ra nhìn tựa mới,
Trong bông như sắp nở hoa xuân.

Em đem kim, chỉ, vải, bông ra,
Chiếc gối may thêm gợi cửa nhà,
Gợi khói ban chiều, đèn giữa tối,
Gợi câu trò chuyện, tiếng hoà ca.

Gối trên đôi gối của tình yêu,
Ta nhớ bao nhiêu dốc với đèo,
Ta nhớ gập ghềnh đường cách mạng,
Trước và sau nữa hãy deo neo.

Mắt ta tuy ngủ, lòng ta thức.
Gối của em, anh cộm, chẳng mềm:
Gối dẫu nhồi tơ hay bọc gấm,
Còn quân hiếu chiến, gối chưa êm!

Ta canh, ta giữ lấy Hoà bình.
Giữ lấy non sông, giữ lấy tình!
Giữ gối sum vầy, và phấn đấu
Cho nghìn gối lẻ được xây quanh.

9-1954

Bài thơ tình các bạn vừa xem là bài “Chiếc Gối” của tác giả Ngô Xuân Diệu. Thuộc tập Ngôi Sao (1955), danh mục Thơ Xuân Diệu trong Những Tác Phẩm Thơ Tiêu Biểu. Hãy cùng đọc và thưởng thức những tác phẩm khác, còn rất nhiều những bài thơ hay đang chờ đợi các bạn!

Bà Mẹ Miền Nam (Xuân Diệu)

Mẹ Bình Định xa xăm.
Con Thái Nguyên công tác.
Mẹ nhớ trong khu Năm;
Con thương ngoài Việt Bắc.

Hôm cuối cùng nhìn mẹ,
Địch đang gây Hải Phòng.
Con đáp tầu ra Bắc;
Kháng chiến tám mùa đông.

Đánh giặc tám năm ròng,
Nhân dân mình đau xót,
Lửa cháy đất tàn không,
Máu rơi nghìn triệu giọt.

Năm ngoái nghe tin mẹ
Địch tràn lên quê nhà,
Thân già đi tránh nó
Quần áo bỏ rơi xa.

Mẹ trở về tay không,
Được bà con giúp đỡ.
Con đọc thư hởi lòng:
Năm nay da mẹ đỏ.

Mẹ làm quà, bán bánh.
Mẹ lao động, tăng gia;
Xưa đời buồn, mẹ khóc;
Nay mẹ vui Cộng hòa.

Mẹ bẩy mươi tuổi rồi,
Sức không nhiều đâu nữa.
Mẹ cố sống thêm ngày,
Mong thấy con trước cửa.

Mong nước nhà độc lập,
Con của mẹ về thăm,
Bõ đêm nằm mẹ nhớ
Sáu, bảy, rồi tám năm.

Con thầm lo mẹ già,
Sợ khó mà gặp mẹ;
Quân giặc cướp nước ta,
Xót xa già với trẻ.

Cảm thương muôn bác mẹ
Xa cách vạn người con,
Con nghĩ tình đất nước,
Chăm lo công tác tròn.

Nay dành lại Hòa bình
Do sức ta kháng chiến,
Con thương mẹ một mình,
Con chưa về được đến.

Mẹ ở vùng tạm đóng
Trước đây miền tự do:
Không khỏi lòng mẹ tủi,
Nhưng mẹ à, chớ lo!

Vĩ tuyến nào vĩ tuyến,
Nước của mẹ con ta
Chân nào còn lẩn quất,
Cũng đến ngày gạt ra.

Sức ta nay vững mạnh,
– Có mạnh mới Hòa bình –
Dân ta càng phấn đấu
Giữ nguyên non nước mình.

Mẹ trong ấy yên tâm,
Con ngoài này gắng sức.
Ngừng chiến, việc bằng trăm,
Chạy thi lên đỉnh dốc.

Đến một ngày sung sướng
Con được phép về nhà,
Con chạy ào vô cửa,
Mẹ vui quá khóc òa.

Con quạt màn mẹ nghỉ,
Mẹ kho cá con ăn.
Ơn cụ Hồ lo nghĩ,
Nước non nay đã gần.

8-1954

Bài thơ tình các bạn vừa xem là bài “Bà Mẹ Miền Nam” của tác giả Ngô Xuân Diệu. Thuộc tập Ngôi Sao (1955), danh mục Thơ Xuân Diệu trong Những Tác Phẩm Thơ Tiêu Biểu. Hãy cùng đọc và thưởng thức những tác phẩm khác, còn rất nhiều những bài thơ hay đang chờ đợi các bạn!

Sao Lại Vui Sướng Hôm Nay (Xuân Diệu)

Lòng sao vui sướng hôm nay:
Vừa bước xuống sàn nhà nứa,
Tưởng chừng gió thổi trong cây;
Gặp bụi mai vầu đứng thẳng,
Lá tre phất nghìn ngón tay;
Đầu nho nhỏ,
Mắt hay hay,
Những chú chim con nói chuyện ngày.

Sẵn sàng giang tay đón
Việt Bắc là đây, ở đây.
Mưa liền mấy hôm trước
Suối chạy phăng phăng nước vẫn đầy;
Chị tiếp tế
Mảnh vai gầy,
Trở về – đôi thúng nhẹ tròn xoay!
Cơm độn đỏ gay
Muối vừng trắng xoá.

Ấy có những ngày cũng lạ!
Vui về từ đá, từ cây.
Vui tự trong lòng, trong dạ,
Vui từ thiên hạ về đây.
Vui theo suối sống phây phây,
Vui hoá thành mây bay tới;
Vui phát tự những ngày nhạc muỗi,
Gieo thầm từng buổi đường gai;
Má xanh môi vẫn là tươi,
Vui từ biển cả về rơi xuống đồng.

Những ngày gió lớn,
Dọn lòng mà đón lấy vui!
Hôm nay bước xuống nhà tôi,
Chợt tiếng ca đời náo nức;
Lòng sung sướng tưởng kề ngay khóm trúc
Thổi lên liền một khúc sáo say!

7-1949

Bài thơ tình các bạn vừa xem là bài “Sao Lại Vui Sướng Hôm Nay” của tác giả Ngô Xuân Diệu. Thuộc tập Ngôi Sao (1955), danh mục Thơ Xuân Diệu trong Những Tác Phẩm Thơ Tiêu Biểu. Hãy cùng đọc và thưởng thức những tác phẩm khác, còn rất nhiều những bài thơ hay đang chờ đợi các bạn!

Chị Cúc (Xuân Diệu)

Chúng nó cắt tay chị rồi,
Chị vẫn luôn mồm chửi rủa.
Chúng nó cắt luôn tay nữa,
Lạnh lùng chị vẫn không khai.

Chị đã qua lửa đỏ, nước sôi,
Nó đem chị khảo tra, kìm kẹp.
Người thiếu nữ Việt Nam xinh đẹp
Bị quân thù cắt xẻo từng hơi.

Máu ở hai tay chảy xiết.
Mấy phen chị ngất đi rồi.
Tóc chị máu đào bê bết.
Nhưng tinh thần chị vẫn sáng soi.

Chị vẫn chĩa vào đầu chúng nó
Cả đau thương tức nộ gầm gầm.
Bọn giết người, bọn cướp của, hiếp dâm,
Lời kết án chị vằm mặt chúng.

Một mình giữa lũ sát nhân,
Chị đứng vững trên đầu chiến luỹ,
Nó không dám nhìn vào mắt chị,
Sợ căm thù của cả toàn dân.

Chính chiến thắng là người bị xẻo,
Mà xuống mồ là lũ cắm dao.
Chúng ôm đầu không biết chạy đường nào,
Vì chính nghĩa là thiên la, địa võng.

Nó chặt cả hai chân chị.
Nó theo tội ác đến cùng.
Chị Cúc tay lìa, chân chặt,
Vẫn còn sáng quắc nhìn trông.

Chị thấy yếu dần hơi thở,
Sức tuôn theo máu đã tàn.
Muôn thuở chúc Hồ Chủ tịch
Hơi cuối cùng hô muôn thuở Việt Nam.

Hăm ba tuổi trẻ sáng trong,
Chị Cúc,
“Người con gái quang vinh nước Việt”!
Máu của chị chúng tôi mang bất diệt
Giết quân thù cho đến lúc thành công.

1952

Bài thơ tình các bạn vừa xem là bài “Chị Cúc” của tác giả Ngô Xuân Diệu. Thuộc tập Ngôi Sao (1955), danh mục Thơ Xuân Diệu trong Những Tác Phẩm Thơ Tiêu Biểu. Hãy cùng đọc và thưởng thức những tác phẩm khác, còn rất nhiều những bài thơ hay đang chờ đợi các bạn!

Cái Cặp Tóc (Xuân Diệu)

Tóc em chín tuổi còn hoe,
Mẹ yêu, mua cặp tóc về, mừng sao!
Vòng vòng mảnh thép thanh tao,
Không phai, không dỉ, như sao sáng loè.
Cặp đầu em bé xinh ghê,
Soi gương rồi, sắp chạy khoe láng giềng.

Bỗng em đứng buồn phiền suy nghĩ:
– Máy bay thù rất kỵ trắng trong,
Nó ghen sắc thắm màu hồng,
Nó hằn con trẻ, muốn không chơi bời;
Long lanh cặp tóc dưới trời
Là xui bom nổ, đạn rơi đê hèn! –
Vội vàng em lấy chỉ đen
Quấn cho sắc sáng hoá liền màu than!

Tóc em tuy cặp gọn gàng,
Màu tươi trên sợi tóc vàng còn đâu.
Niềm vui con trẻ đang reo,
Máy bay đế quốc hòng theo doạ già!
Người lớn khổ, mẹ già quặn khóc,
Đến trẻ con cặp tóc không yên!
Quân thù cướp nước loạn điên,
Giết cho sạch giống ở trên đất này!

4-1954

Bài thơ tình các bạn vừa xem là bài “Cái Cặp Tóc” của tác giả Ngô Xuân Diệu. Thuộc tập Ngôi Sao (1955), danh mục Thơ Xuân Diệu trong Những Tác Phẩm Thơ Tiêu Biểu. Hãy cùng đọc và thưởng thức những tác phẩm khác, còn rất nhiều những bài thơ hay đang chờ đợi các bạn!

Không Sợ (Xuân Diệu)

Bước vào giai đoạn gay go,
Có người những sợ với lo mà gầy!
Ngày đi thì sợ máy bay,
Đêm đi tưởng tượng sợ tay cướp đường.
Sợ ra chiến đấu tiền phương,
Sợ vào hậu địch tai ương lắm bề.
Sợ rừng mây phủ núi che,
Sợ giang, sợ nứa xanh lè quanh năm.
Sợ oai con hổ nó gầm,
Lại còn sợ rắn, đêm nằm cũng kinh:
Đường rừng lặng ngắt, vắng tanh,
Sợ người lạ mặt bên mình đeo dao,
Sợ con suối lũ ào ào,
Sợ cây gió quật ngã vào nhà tranh;
Sợ muối trắng, sợ rau xanh,
Sợ già, sợ ốm, loanh quanh sợ hoài!
Chung quy: là sợ làm người;
Cớ sao không sợ mất đời tự do?
Để lòng sợ sợ lo lo,
Mà đem tin tưởng rèn cho tính tình.
Đã vào trong cuộc đấu tranh,
Chúng ta phải đứng thẳng mình, nhìn lên!

4-1953

Bài thơ tình các bạn vừa xem là bài “Không Sợ” của tác giả Ngô Xuân Diệu. Thuộc tập Ngôi Sao (1955), danh mục Thơ Xuân Diệu trong Những Tác Phẩm Thơ Tiêu Biểu. Hãy cùng đọc và thưởng thức những tác phẩm khác, còn rất nhiều những bài thơ hay đang chờ đợi các bạn!

Em Bé (Xuân Diệu)

Em ngồi bên rãnh nước,
Nghịch thả chiếc thuyền con.
Rãnh nước chảy đen ngòm,
Cống mấy đời lưu lại.

Năm tuổi đầu nhỏ dại,
Tự kiếm lấy trò chơi.
Áo đứt cúc bụng phơi.
Ở truồng từ lúc đẻ.

Nước bẩn đầm thân bé,
Mũi chảy quệt ngang tay,
Em cười rất thơ ngây
Nhìn thuyền trôi, đắc ý.

Cha đi cày, mẹ cấy,
Cha đi củi, mẹ rừng,
Cha mẹ gãy sống lưng
Gánh tô đong, nợ đậy.

Ai ruột mềm máu chảy,
Ai chẳng quý yêu con;
Cay đắng quả bồ hòn:
Bỏ liều con, nuôi địa chủ!

Bài thơ tình các bạn vừa xem là bài “Em Bé” của tác giả Ngô Xuân Diệu. Thuộc tập Ngôi Sao (1955), danh mục Thơ Xuân Diệu trong Những Tác Phẩm Thơ Tiêu Biểu. Hãy cùng đọc và thưởng thức những tác phẩm khác, còn rất nhiều những bài thơ hay đang chờ đợi các bạn!

Chị Dung (Xuân Diệu)

Sáu mươi, người gọi CHỊ Dung,
Tuổi già vẫn CHỊ, chưa chồng, chưa con.
Cây xanh giam mãi hèo mòn,
Hoa tươi không nở, trái tròn chẳng đơm.
Sớm mồ côi mẹ cô đơn,
Đói nghèo cha phải đem con đường cùng,
Bán đi mấy chuỗi tiền đồng,
Tuổi mười lăm đã vào vòng mụ Di!
Từ ngày vào cửa con ni,
Bàn tay địa chủ còn chi nhân tình!
Sớm khuya lam lũ một mình,
Cổng ngăn thăm thẳm nuốt hình chị Dung.
Mình làm, nó hưởng ung dung,
Lại còn đánh chửi, coi không phải người:
– “Chó hơn mày một cái đuôi!
“Mày hơn con chó một đôi đũa cầm!”
Tuổi xuân như đoá trăng rằm,
Nó giam, nó giữ, nó cầm hết duyên!
Mấy lần có bạn hỏi xin,
Vu oan nó đổ trộm tiền, rời xa!
Lần lừa một tuổi một qua,
Gái tơ cố để thành ra nạ giòng,
Để mà suốt kiếp lưng cong
Làm tôi mọi nó, không mong đổi đời!
– “Thân tôi khác thể chim trời,
Đêm về ổ rác, chút rồi lại đi.
Suốt ngày ngoài ruộng biết chi,
Những rơm cùng cỏ, tha đi, gánh về.
Vùi đầu cục đất u mê,
Tối tăm bưng bít, ai hề mở ra!
Đến đêm mới trở lại nhà,
Lại đời xó bếp diễn qua đêm trường!
Đâm, xay, dậm, đạp, giần, sàng,
Xay quay cái mặt, sàng ràng cái thân!
Khi tay mệt quá lả dần,
Giằng xay trở lại cuốn vần tôi đi!
Mặt người con mẹ Hội Di,
Ai hay chúa ngục một ly chẳng rời!
May trời có tối, có mai,
Thân tôi mới nghỉ ngơi vài phút giây.
Lấp vùi bốn chục năm nay,
Chẳng hay có Đảng, không hay có Cờ;
Chẳng hay nước có Cụ Hồ,
Chín năm khởi nghĩa, bây giờ mới hay;
Bây giờ Đội đến dắt tay,
Đốt bùa dán ngục, chặt dây trói hồn.
Tôi nghe trí trở về khôn,
Bước chân thêm vững, máu dồn thêm hăng;
Đứng lên đạp hết bất bằng!
Con kia mưu chước chớ hòng rẽ chia!
Một hôm ốm họp về khuya,
Nó bưng bát thuốc mân mê lại gần;
Hắt liền xuống đất, tôi phân:
– “Đời tao mấy chục năm trần, ai chăm!
Mày dù một bụng dao găm,
Đợi ngày ra trước nông dân gục đầu!”

*
* *

Chị Dung nay hết đoạn sầu
Đời sau phát động tươi màu cỏ hoa.
Chấp hành phụ nữ tham gia,
Hai gian ngói được ở nhà Nông dân;
Ruộng nương, ăn họp chuyên cần;
Tuổi già chỉ một mơ gần nữa thôi:
– “Có em bé nhỏ mà nuôi,
Sớm hôm âu yếm, càng vui bội phần.”

7-1954

Bài thơ tình các bạn vừa xem là bài “Chị Dung” của tác giả Ngô Xuân Diệu. Thuộc tập Ngôi Sao (1955), danh mục Thơ Xuân Diệu trong Những Tác Phẩm Thơ Tiêu Biểu. Hãy cùng đọc và thưởng thức những tác phẩm khác, còn rất nhiều những bài thơ hay đang chờ đợi các bạn!

Chòm Văn Sơn (Xuân Diệu)

Đường đi một khúc Văn Sơn,
Đỏ tươi đất thịt, xanh rờn hàng cây.
Mía cao ngập mắt; khoai đầy;
Quê hương xinh đẹp nhờ tay lấm bùn.
Mấy đời xây dựng, đắp vun,
Biết bao nước mắt đổ dồn mồ hôi.
Dân cày sớm tối ăn khoai,
Một ngày được bữa trưa vài bát cơm.
Mít xanh làm nhút Thanh Chương,
Có đâu cá thịt – cà tương cầm chừng.
Ruộng thưa nên phải đi rừng,
Đào nâu, đẵn nứa trên lưng gánh gồng.
Trai hơn bốn chục, răng long;
Gái chưa bốn chục đã hòng già mau.
Nhớ năm Xô viết càng đau,
Cường hào, đế quốc chung nhau giết người.
Phong trào dập giữa máu tươi,
Đốt tay làm đuốc, nướng đùi khoan chân.
Nhà thiêu, thiêu cả áo quần,
Ngủ trong chuồng lợn, ở lần ràn trâu.

Khi Đội đến dẫn đầu phát động,
Một cuộc đời mới, rộng mở ra.
Văn Sơn tuy vẫn khoai, cà,
Mà phong cảnh cũ nay đà thắm hơn.
Thằng đầu sọ đã chôn xuống đất,
Bọn ác kia mất mặt, cúi đầu.
Thoả lòng vạch hết khổ đau,
Thênh thênh đất rộng, trời cao của mình.
Khúc đường đất đỏ, cây xanh,
Bước lên thêm chứa chan tình nước non.
Gian lao vất vả dẫu còn,
Thắt lưng cho chặt, cho son, ta làm!
Lòng ta giữ lấy hờn căm
Như dao có lưỡi, như tằm ngậm tơ.
Đấu tranh cho đến bao giờ
Đất không bóng giặc, ruộng về tay ta,
Đồng quê bát ngát đâm hoa,
Văn Sơn no ấm hoà ca đời đời.

3-1953

Bài thơ tình các bạn vừa xem là bài “Chòm Văn Sơn” của tác giả Ngô Xuân Diệu. Thuộc tập Ngôi Sao (1955), danh mục Thơ Xuân Diệu trong Những Tác Phẩm Thơ Tiêu Biểu. Hãy cùng đọc và thưởng thức những tác phẩm khác, còn rất nhiều những bài thơ hay đang chờ đợi các bạn!

Nhà Mới (Xuân Diệu)

Tặng Nông dân ở nhà tịch thu của địa chủ

Mẹ ngồi nấu cơm khoai
Trong căn nhà mới dọn.
Hơi khói vàng mới đượm
Lên miếng ngói, đường rui.

Ngói mặt trên cũ rồi;
Ngói còn hồng mặt dưới.
Vách bên ngoài lạnh lẽo;
Trong: chữ viết tươi cười.

Nhà còn rộng lắm thay,
Chưa đủ đồ bày biện.
Nhưng tối về vui chuyện,
Bát nước mới chuyền tay.

Mẹ ngoảnh lại đằng này,
Cũng nông dân mình ở.
Mẹ nhìn xa hơn nữa,
Bốn phía cũng dân cày.

Nhà thằng ác bá xưa nay,
Nó đi đền tội, của này tịch thu.
Mấy toà ngang dọc, trước sau,
Nông dân làm chủ, cùng nhau quây quần.

Nơi đá gạch giam thân
Nay hơi xuân đầm ấm.
Cửa ngăn xưa thăm thẳm
Nay đón bước, hiền lành.

Xưa địa chủ xây thành
Ngồi ăn xương, uống tuỷ.
Nhà nó xông sát khí
Mấy dặm hãy còn tanh.

Sân cướp thóc phơi quanh
Nay trẻ vào hát, nhảy.
Nhà ngang xưa máu chảy
Nay lớp dạy bình dân.

Mẹ sáu chục năm dư
Chịu lưng nhừ, ruột thắt.
Nay cất đầu, mở mặt,
Mẹ có nương, có nhà.

Mẹ quên cả tuổi già,
Làm bao nhiêu cũng khoẻ.
Ruộng về ta lại trẻ,
Thóc lúa sẽ tăng gia.

Mẹ còn đang luộc cải,
Cơm khoai đã chín bùi.
Con ra ruộng về rồi,
Cháu sắp về, tan học

Nghĩ đến xưa muốn khóc,
Nhìn ngày nay: mẹ cười.

4-1954

Bài thơ tình các bạn vừa xem là bài “Nhà Mới” của tác giả Ngô Xuân Diệu. Thuộc tập Ngôi Sao (1955), danh mục Thơ Xuân Diệu trong Những Tác Phẩm Thơ Tiêu Biểu. Hãy cùng đọc và thưởng thức những tác phẩm khác, còn rất nhiều những bài thơ hay đang chờ đợi các bạn!