Tiếng đàn Ba-la-lai-ca
Như ngọn gió bình yên
Thổi qua rừng bạch dương dìu dặt
Nghe rụt rè
Như tia mắt
Người thiếu nữ soi mình trong đáy giếng
Mùa thu
Nghe mơ hồ
Như tiếng hát
Trong bồng bềnh sương núi
Nghe vời vợi
Như cánh thiên nga
Bay khuất nẻo mây xa…
Tiếng đàn Ba-la-lai-ca
Như ngọn sóng
Vỗ trắng phau ghềnh đá
Nghe náo nức
Những dòng sông nóng lòng tìm biển cả
Như khúc dân vũ Cáp-ca
Nhịp chân quay khiến mắt nhìn chếnh choáng
Nghe hào phóng
Như ngọn gió Xi-bia
Thổi hút cuối trời…
Trên sông Đà
Một đêm trăng chơi vơi
Tôi đã nghe tiếng đàn Ba-la-lai-ca như thế
Một cô gái Nga mái tóc màu hạt dẻ
Ngón tay đan trên những sợi dây đồng.
Lúc ấy
Cả công trường say ngủ cạnh dòng sông
Những tháp khoan nhô lên trời ngẫm nghĩ
Những xe ủi, xe ben sóng vai nhau nằm nghỉ
Chỉ còn tiếng đàn ngân nga
Với một dòng trăng lấp loáng sông Đà.
Ngày mai
Chiếc đập lớn nối liền hai khối núi
Biển sẽ nằm bỡ ngỡ giữa cao nguyên
Sông Đà gửi ánh sáng đi muôn ngả
Từ công trình thuỷ điện lớn đầu tiên
Khi ấy những người bạn Nga sẽ ở đâu
Hàn cực Véc-khôi-an
Hay đỉnh cao I-éc-cút?
Ở những vùng nào trên Liên bang Xô-viết
Lại mở những công trình thuỷ điện vẻ vang.
Nhưng vĩnh viễn sẽ còn ở Việt Nam
Tiếng đàn Ba-la-lai-ca lay động
Tiếng đàn, ấy là biểu tượng
Cho tâm hồn Nga
Như đêm nay
Rung một khoảng sông Đà.
Đây là một bài thơ hay mang ý nghĩa sâu sắc của nhà thơ Quang Huy. Bài thơ này đã được đưa vào chương trình sách giáo khoa tiếng việt lớp 4 ( bộ cũ ) và lớp 5 ( bộ mới ). Chắc chắn sẽ có nhiều độc giả cần một địa chỉ tham khảo bài thơ này đúng không? Mời các bạn đón xem nhé!
Câu 1 (trang 70 sgk Tiếng Việt 5): Những chi tiết nào trong bài thơ gợi lên hình ảnh một đêm trăng vừa tĩnh mịch vừa sinh động trên công trường sông Đà?
Trả lời: Một đêm trăng vừa tĩnh mịch vừa sinh động trên công trường sông Đà được thể hiện qua các câu thơ giàu hình ảnh, giàu màu sắc:
“Một đêm trăng chơi vơi
Tôi đã nghe tiếng ba-la-lai-ca
Một cô gái Nga mái tóc màu hạt dẻ”.
Và:
“Cả công trường say ngủ cạnh dòng sông
Những tháp khoan nhô lên trời ngẫm nghĩ
Những xe ủi, xe ben sánh vai nhau nằm nghỉ
Chỉ có tiếng đàn ngân nga
Với một dòng trăng lấp loáng sông Đà”.
Tuy tĩnh mịch, nhưng đêm trăng vẫn rất sinh động vì có tiếng đàn của cô gái Nga, có dòng sông lấp loáng dưới ánh trăng và những sự vật đưa tác giả miêu tả bằng biện pháp nhân hóa: Công trường say ngủ, tháp khoan đang bận ngẫm nghĩ, xe ủi, xe ben sóng vai nhau nằm nghỉ.
Câu 2 (trang 70 sgk Tiếng Việt 5): Tìm một hình ảnh đẹp trong bài thơ thể hiện sự gắn bó giữa con người với thiên nhiên trong đêm trăng bên sông Đà.
Trả lời: Hình ảnh đẹp thể hiện sự gắn bó giữa con người với thiên nhiên, theo em là:
“Trên sông Đà
Một đêm trăng chơi vơi
Tôi đã nghe tiếng ba-la-lai-ca
Một cô gái Nga tóc màu hạt dẻ
Ngón tay đan trên những sợi dây đồng”.
Và:
“Chỉ còn tiếng đàn ngân nga
Với một dòng trăng lấp loáng sông Đà”.
Hình ảnh rất đẹp này gợi lên cho thấy sự hùng vĩ gắn bó hòa quyện giữa con người, tâm hồn con người và thiên nhiên, giữa ánh trăng với dòng sông. Tiếng đàn ngân nga lan tỏa vào dòng sông.
Nội dung: Ca ngợi vẻ đẹp kì vĩ của công trình, sức mạnh của những người đang chinh phục dòng sông và sự gắn bó, hòa quyện giữa con người với thiên nhiên.
Câu 3 (trang 70 sgk Tiếng Việt 5): Những câu thơ nào trong bài thơ sử dụng phép nhân hóa?
Trả lời:Những câu thơ sử dụng phép nhân hóa:
Cả công trường say ngủ cạnh dòng sông.
Những tháp khoan nhô lên trời ngẫm nghĩ.
Những xe ủi, xe ben sánh vai nhau nằm nghỉ.
Biển sẽ nằm bỡ ngỡ giữa cao nguyên.
Sông Đà chia ánh sáng đi muôn ngả.
Tiếng đàn Balalaica trên sông Đà là một thi phẩm nổi tiếng của nhà thơ Quang Huy. Qua bài thơ tác giả ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên vào đêm của sông Đà. Hãy đón xem bài viết này và cảm nhận sâu sắc ngòi bút tài hoa cùng ý nghĩa sâu sắc của ông. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết này của chúng tôi!