Tặng Trương Xuân Mai
Phơi phới cặp áo màu
Đua cười với gió đông.
Cô Hồng thong dong hái
Một, hai, ba đoá hồng.
Bóng người lẫn bóng hoa
Hoa tươi, người thêm tươi.
Hoa đẹp, người đẹp hái,
Lòng đau miệng vẫn cười.
Thi sĩ với cô Hồng.
Cô Hồng với đoá hoa,
Gắn bó dây thân ái.
Đố ai dằng cho ra.
Sai hẹn em chẳng đến
Để anh xuôi, ngược trông.
Trông em nào có thấy,
Chỉ thấy cặp chim hồng.
Chim hồng lững thững bay,
Bay thấp rồi bay cao,
Bốn cánh liền như chắp,
Thân mật đã xiết bao!
Thấy hồng! Không thấy Hồng.
Ai gặp Hồng bảo cho
Rằng: “Trông Hồng chẳng thấy,
“Tấc dạ rối tơ vò.”
Tặng Vũ Kiều Hồng
Hôm qua em đến nhà anh,
Em ngồi em ngắm bức tranh, em cười.
Tranh tài thuốc vẽ thật tươi,
Hôm nay tranh nhạt cái cười độc chưa?
Khuynh thành, khuynh quốc,
Cười Tây Thi đánh đổ nước Ngô xưa.
Ai pha men mà quá say sưa
Khiến những khách tài hoa thừa ngơ ngẩn.
Sấn bước đường đời, lòng phấn chấn,
Theo làn môi thắm, dạ bâng khuâng.
Giết nhau chi độc vậy? Hỡi tình nhân?
Mượn sợi ái, dây ân cười lại trói.
Hỏi những đấng trượng phu trong ngũ hải:
“Nụ cười tình ai giỏi bỏ qua?”
Em cười, cá lặn, chim sa!
“Auention à la peinture!”
Tặng Mộng Trường Phạm Ngọc Bút
Trong một bức tranh: Người thiếu nữ
Chúm chím cười hoa, hoa ướm nở.
Hoạ sĩ đã thu biết bao thần
Vào tấm vải sơn. Dưới có chữ:
“Sơn còn ướt. Xin đứng xa
“Xem người cỡi hoa!”
Từ khi hoạ sĩ gởi tặng tôi,
Lạ hay! Đến nay sơn vẫn ướt!
Đứng xa, tôi ngắm nét đan thanh:
Áng tóc cô xanh dợn như nước.
Từ đó tôi nuôi một mối tình,
Mỗi khi nhàn hạ lại xem tranh.
Có khi vô ý đứng lại gần
Sực nhớ. Sơn ướt nên cẩn thận…
Biết bao mỹ nữ đẹp như tranh,
Như những bức tranh sơn còn ướt.
(Tặng anh tôi, Nguyễn Đình Nhiếp)
Khao khát đồng chiêm uống giọt sương,
Sương pha màu sữa dưới trăng mờ.
Lều tranh xám xịt bâu sườn núi
Sau dãy rào tre khúc rậm, sưa.
Gò cao. Vòi trúc, uốn thành cung,
Bắn… ồ cò non khóc lạnh lùng…
Khúc khuỷu, cánh giơi, dường mắc cửi,
Đưa qua, đưa lại khoảng không trung.
Như đứa trẻ con nhọc ngủ mê,
Làng ta yên lặng dưới trăng khuya,
Ấy giờ thần Mộng thông tin tức:
Những sự vui mừng, sự gớm ghê
Tặng Đoàn Phú Tứ
Mưa phùn bay xứ xứ
Pha lẫn đất, nước, trời.
Trông qua: hồ Lăng Bạc
Lồng lộng tựa bể khơi.
Ngọn gió lạnh, như roi.
Quấy mạnh vào hàng cây.
Trơ trơ đền Trần Quốc,
Lơ láo mấy ông thầy.
Hoảng hốt, một thân chim
Va ngay vào cánh cửa.
Nhà thắp đèn sáng choang,
Hẳn chim đi tìm lửa.
Lướt mướt trên lề đường,
Người lại với kẻ qua,
Miệng câm. Môi tê tái,
Lạnh ngắt một đàn ma.
Tặng Hoàng Khôi
Hát bài hát ngô nghê và êm ái,
Bên sườn non, mục tử cỡi trâu về,
Nắng chiều rây vàng bột xuống dân quê,
Lúa chín đỏ theo gió nồm sắp mái.
Trên suối nhỏ, chiếc cầu treo hẻo lánh
Tốp người qua, lẩy bẩy vịn thanh ngang
Lũ trẻ con sung sướng nổ cười vang
Đùa với bóng chảy theo giòng nước lạnh.
Dãy núi tím bỗng thay mầu xanh ngắt
Rồi ố làn trong giây khắc nhá nhem.
Âm thầm cảnh vật vào Đêm:
Vết ráng đỏ, tiếng còi xa cũng tắt.
Tặng thi sĩ Thế Lữ
Điếu thuốc đốt xong, anh để cháy,
Khói thơm lên nhẹ giữa phòng không.
Thản nhiên thuốc cháy vì anh bận
Nghĩ chuyện bâng quơ, chuyện viển vông.
Cửa hé thoảng đưa cơn gió mát,
Lửa loe. Hoảng hốt khói bay tung.
Trải qua phút ấm, bình tro lại
Quạnh quẽ chìm trong cảnh lạnh lùng.
Quay lại, mắt anh còn đắm đuối
Nào hay thuốc đã cháy bao giờ!
Em son, em đẹp, Anh lơ đễnh
Quên cuộc tình duyên, chỉ vẩn vơ.
Tặng Nguyễn Ân
Dù nắng, dù mưa, tôi cũng vẫn
Đem thân ra trước vũ đài.
Bước cao, bước thấp, dẵm bùn, gai
Bến sâu, từ từ lội,
Vực thẳm tiến rài rài.
Một chiếc lưới thần, tay bủa nhẹ:
Cá, tôm đua mắc, không sai!
Vợ tôi, lớn bé khen tôi tài.
Không tại sao giữ được
Thân thế một anh chài?
Nó còn ngồi đó, xin ông hỏi
Một trự chưa từng mượn đến ai!
Tặng các anh em hội viên hội “Quảng Tri” Huế
Trên chiếc máy bay đùa với gió.
Phi công đã vượt khỏi từng mây.
Cúi mặt xem: Những bể sóng, rừng cây
Chỉ thoảng thoảng vết xanh, đen, vàng, đỏ…
Nghĩ. “Trên mặt đất, cõi xa xăm đó,
“Đương chạy xuôi, chạy ngược biết bao người.”
Rồi cặp môi nhúm nửa nụ cười!
Xa địa giới ngẫm nhân gian nhiều việc nhỏ.
Rồi ngài để máy chặt mây, chém gió,
Hát vài câu như riêng ngỏ với trời.
Hát rằng:
“Nhắp cánh chim bay.
“Cỡi mây ta bay,
“Bay cao cho quá,
“Quá chín từng mây.
“Từng mây mạo hiểm xa bay
“Ta bay ta lánh người say mồi tiền.
“Bay cao cho thoả chí nguyền
“Nào ta có muốn để tên với đời.”
Máy kêu như sấm vang trời.
Hoá công nhường đã hiểu lời Phi công.
Tặng Phạm Phú Hàm
Muốn ngỏ ý cùng tình nhân vừa quen biết,
Thi sĩ non mài miệt với bài thơ.
Nào bằng, nào trắc, nào phá, nào thừa…
Mắt mơ mộng, chàng ngồi chờ Yên sĩ
Chờ Yên sĩ…! có phải đâu sự dễ:
Nàng thơ nào như các chị em xoàng!
Nàng vui chơi Bích thuỷ, Lam san
Để mặc khách bàn hoàn thơ với… thẩn.
Chàng nghĩ mãi, mồ hôi sa, chí phẫn,
Nõi nhớ nhung càng lận đận khôn khuây.
Mãi sau chỉ được câu này:
“Từ hôm kỳ ngộ đêm, ngày nhớ em”!
Tặng Trần Ngọc Liễn
“Lấy vợ không nên lấy vợ nhiều,
Một bà thôi cũng đủ thương yêu”
(Giòng nước ngược)
E m bảo rằng: “Anh có vợ rồi,
Một bà thôi cũng đủ… yêu. Thôi”
Ô hay! Quan niệm đã eo hẹp!
Chẳng biết tình anh tựa bể khơi.
Ai cấm ta yêu cả đất trời?
Yêu cơn gió mát, đoá hoa tươi?
Yêu sừng trăng bạc treo đầu núi?
Yêu cặp môi son điểm nụ cười
Viện tình do bước đến nơi:
Truy hoan chung cuộc, gặp người tình chung.
Về đi! Về với anh cùng.
Vườn xuân thêm được khóm hồng thêm xuê!
Thì cứ về đi! Ngại nỗi chi? cho
Đứng lên, ngồi xuống, mệt chưa tề!
Có đâu chẳng được phần âu yếm
Mà sợ về sau tiếng bấc, chì?
Ái tình: một mối huyễn vi.
Công đâu thị thị, phi phi nhọc lòng.
Trăng khuya ngấn bạc mây lồng,
Về đi! Kẻo chị ngồi trông canh chầy.
Tặng Trần Thanh Mại
Bỏ quách lối thơ xưa
Vì nó chẳng hợp thời.
Luật Đường xin gói lại
Đem trả chú con trời.
Ở thế giới cạnh tranh
Quốc văn cần giải phóng.
Khuôn khổ vứt đi, thôi!
Hoạt động dành lấy sống.
Chữ ít, ý tưởng nhiều,
Nhạc luật tuỳ tác giả.
Người hát cũng như chim:
Lắm điều hay và lạ.
Ta có sẵn ao ta.
Sao tắm mãi ao người?
Ta có nhiều vật liệu
Phong cảnh đẹp và tươi.
Chớ vịnh hồ Động Đình.
Chớ đề thơ núi Thái,
Chớ tả cảnh đâu đâu
Mắt ta chưa từng thấy.
Tính tình người An Nam
An nam còn ù tịt.
Các cụ, muốn loè đời,
Viết pho tâm sự chệch!
Bệu bạo khóc Tây Thi
Nghênh ngang cười Thái Bạch.
Ngũ Đế với Tam Hoàng.
Ý nghĩa! Ôi! Rỗng tuếch.
Theo mãi lối thơ Đường
Hỏng, hỏng đã thấy chưa?
Nhả ra, đừng nhai nữa
Những bà cặn còn lưa.
Tặng Phạm Hữu Khánh
Ai eng chè đậu doáng?
Ai eng đậu hảu không?
Ai eng hột dịt lộn?
Bánh ít ngọt? Xôi hông…?
Đến Faifao, khách lạ,
Ai nấy cũng dửng dưng:
Quảng Nam đất văn vật
Sao lắm bợm “eng hung”?
Eng hung và uống nhiều.
Thần Dạ dày muôn tuổi!
Đặc điểm có gì đâu?
Chè ngọt gia tí… muối.
Vì thế nên ngày xưa,
Thí sinh ra đất Huế,
Môn chữ càng được khen,
Môn “eng” càng bị chê.
Tặng Đoàn Nẫm
Nhiều duyên, em bán đông, đoài
Nhiều văn anh bán cho ai bây giờ!
Hôm nay, túi bạc xác vờ.
Đem văn anh đến đổi nhờ duyên em.
Hồn vơi phải buổi khát. thèm…
Tơ đồng rỉ tiếng trong đêm mơ mòng.
Khúc ca thấm tận đáy lòng:
Nát bàn âu cũng trong vòng Ái Ân.
Lấy chi báo đáp ân nhân?
Tiện đây xin tặng mấy vần thi ca.
Mai sau em đến tuổi già.
Bên đèn hãy lựa hát vài bốn câu:
Đũa tiên gạt đổ thành Sầu
Hăm người kỹ nữ nhạt mầu phấn hương.
Tặng Nguyễn Khoa Toàn
Ô mặt cầm trăng dạo khúc xưa
Thế mà bạn cũ vẫn thờ ơ,
Vẫn không hiểu thấu tình vô hạn
Của tiếng lòng tôi hoạ tiếng tơ.
Cầu bạn tôi dâng một quyển thơ
E rồi bạn cũng vẫn thờ ơ,
Vẫn không hiểu thấu tình âu yếm
Chan chứa lòng tôi, toả bến bờ.
Giòng chữ phải dâu gương phản chiếu
Tâm hồn Thi sĩ phút say sưa.
Chẳng qua phảng phất? Làn mây bạc
Một buổi hoàng hôn dưới nước mờ.
Kính tặng Lương Thúc Kỳ tiên sinh
I
Thuyền. Sóng cả.
Bá, Thúc:
Trúc.
Châu, Y:
Đi.
Vinh hoa,
Nhục nhã
Gì gì
Thuyền. Sóng cả.
Chiếc lá:
Đời người.
khóc?
Cóc
Cười!
II
Trầm – Trầm
Về đất đen,
Cùng đèn sáng.
Mối
Mây.
Ai quá hay?
Ai bợp tai?
Ai sáng? ư?
Thanh tư.
Tư thủ.
Hủ!
Tặng Trịnh Thống
Trong một ổ cây xanh và cỏ mướt:
Làng tôi mà đã mấy năm trời
Tôi chưa từng thấy lại và tôi
Muốn trở lại sống như ngày trước.
Hoặc những ngày trơn, không ký ức,
Buổi mai, trưa, chiều tối và khuya
Gần những người mộc mạc và chia
Với họ thú vui không chừng mực;
Hoặc những ngày đầy giọng ca, tiếng hát
Của gái quê lẫn khuất dưới ngàn dâu,
Của mục đồng sung sướng cỡi bầy trâu
Theo bờ suối buổi trời êm và mát;
Hoặc những ngày nặng nề, (nhưng may thay
Phần ít!) Người nhà nông tiều tụy ngắm mây xa,
Van vái trời cho nồm thổi, mưa sa
Để thoát nạn đồng khô và cỏ cháy,
Mỗi khi nhắc đến làng tôi, tôi nhớ
Cảnh êm đềm của cuộc dân sinh:
Trăng rằm lên, những cô gái xinh xinh
Vai gánh nước, miệng nhai trầu, lòng hớn hở.
Phải những phút hoàng hôn, buồn, tôi nhớ
Đến làng tôi và đến nhà tôi
Tôi ước mong sao được suốt đời
Nơi quê ấy với dân quê cùng ở.
Nhưng có lúc ta muốn ra đi, đi xa, đi mãi,
Đi, -không bao giờ trở lại-,
Trên đường đời dù khấp khểnh chông gai,
Dưới gầm trời mặc mưa dầu, nắng dãi.
Đi để đi, không mục đích,
Miễn là không thấy lại hai lần
Những cửa nhà, đồng ruộng, đám nhân dân
Quá điềm tĩnh, quá ư tịch mịch.
Ta muốn ra đi, vừa đi vừa hát
Như người điên. Nhưng nào có điên!
Chí hướng ta, nếu ta có, là sống liên miên
Trên quả đất hẹp, dưới bầu trời to tát.
Bạn ta, vì gia đình mạt sát,
Sống tầm thường giữa mẹ, vợ và con.
Tẩm bổ thân bằng thức ngọt, thức ngon…
Tinh thần lấm vì dăm pho sách nát.
Ta muốn lôi bạn ta đi, đi mãi,
Băng núi, vượt sông, không sợ hãi,
Không quan tâm đến sự sống ngày mai:
Cứng lý rằng trời sinh cỏ để nuôi voi.
Lắm lúc ta giận bạn ta u mê quá ngán:
Thích mặc áo hoa, ăn cơm sang, đi đường phẳng
Và nuôi to những nguyện vọng tầm thường,
Sát đất. Ôi! Nghĩ đến bạn, ta thương
Và khinh bỉ. Phải, ta thương và khinh bỉ
Bạn ta: Suốt một đời chỉ
Đọc những sách thường và biết
Đâu sách Tạo vật nhiệm mầu! Ta, ta quyết
Quên những bài ta học từ xưa
Những câu mà ngày trước ta say sưa…
Ta quên hẳn đi để màn óc ta mới mẻ,
Cổi lớp quặng xưa, trở nên trong và trẻ
Dễ đồng thanh với cảnh trí bầu trời:
Rừng sâu, bể thẳm, cây đẹp, hoa tươi.
Ta sẽ đứng đỉnh núi cao quanh năm tuyết phủ,
Hoặc gành đá xa quanh năm sóng vỗ,
Hát bài vô tư lự, bài ca tụng đấng Chí Linh
Mà gió khẽ đưa lên tận khoảng mông Mênh.
Tạo hóa sinh Ta. Ta sống vui cùng Tạo hóa.
Vật chất: Hư vô. Chẳng cóc gì quí cả
Ngoại linh hồn sáng suốt và trẻ trung
Bỏ Thời gian mà sống mãi với Vô cùng.
Tặng hương hồn Y sĩ Nguyễn Công Hoan
Kìa nay xuân khí một bầu,
Trăm hoa dệt gấm, cướp mầu tiên cung.
Hồn ra xúc cảm vô cùng
Dường nghe có tiếng hoa Hồng gọi ai:
Anh có yêu Hoa đứng lại đây
“Để cho Hoa tỏ mối can tràng
“Kẻo mai Hoa héo rồi Hoa rụng
“Anh có yêu Hoa cũng nhỡ nhàng.
“Thân Hoa: chút phấn, chút hương,
“Đời Hoa, ngày nắng đêm sương dãi dầu.
“Yêu Hoa nào có ai đâu?
“Ghét Hoa thế tục gán câu phong tình.
” Tủi lòng. Hoa phải làm thinh.
“Thế gian không kẻ biết mình. nói chi?
“Hoa là đẹp
“Đẹp là thi.
“Xin anh xét anh suy trong vu trụ:
“Nếu không Hoa vũ trụ có ra gì.
“Khoảng mênh mông rúng động sóng hồn thi;
“Hoa xếp cánh, hồn thi dần tiêu tán.
“Mạch thi ráo, mực thi hầu cạn,
“Phường thi gia ngao ngán nỗi sầu tây.
“Nếu anh yêu đoá Hoa này
“Thì anh chớ để đến ngày Hoa phai
Hương. Hồng sợ gió bay,
Cành. Hồng sợ gió lay,
Sắc Hồng như ủ dột
Trông từ ấy phải châu mày.
Biết Hồng có ta đây.
Yêu Hồng, Hồng nào biết
Xét đến tấm hình này.
Than thở xớt hay!
Gặp gỡ duyên may!
Xin rước Hồng về
Cùng ở hiên tây.
Hiên tây ta cắm đoá hoa Hồng.
Dưới bóng đêm khuya nghểnh mặt trông.
Thoang thoảng hương êm cùng sắc ấm
Thu về thư viện sóng thi hồn.
Hoa tàn nâng lấy đem chôn
Mượn lòng quyển sách giữ hồn cánh hoa.
Quyển vàng đến lúc giở ra,
Mùi hương sẽ gợi lòng ta mối tình
Năm xưa vui thú Sầm Sơn
Năm nay mới biết Sầm Sơn là buồn:
Bể trào, gió thét, mây tuôn,
Mảnh trăng tan tác, màn sương lờ mờ.
Nhớ năm nọ cùng ai lững thững
Tay bắt tay, lòng những dặn lòng.
Trời khuya, một chiếc trăng trong
Mây xa phơi phới bóng lồng thướt tha.
Cành sa mộc là là trước gió
Cái dã tràng mất tổ tìm quanh
Hai ta lòng nặng vì tình
Trót lời hải thệ, sơn mình đã nhiều.
Khách: nhan sắc mĩ miều, diễm lệ,
Vốn con dòng thì lễ trâm anh.
Phúc nhà bẩm tính thông minh,
Đã tinh nét hoạ lại sành câu thơ.
Tuổi hăm mốt, đào tơ đương mởn;
Anh trái xoan, dợn dợn sóng tình.
Nước thu, cặp mắt long lanh.
Đôi mày vòng nguyệt, núi xanh pha mầu.
Lại phong nhã, thanh cao tuyệt diệu.
Bậc ngũ âm đã chịu những ai?
Luật Đường là ngón đặc tài:
Có vài vịnh nguyệt, có vài vịnh hoa.
Đứng ngắm cảnh Yên ba Sầm hải:
Sóng bạch đầu qua, lại, xa, gần.
Hồn thơ lai láng bội phần
Phút đâu ứng khẩu mấy vần cổ thi.
Khiếp thay nhẽ! Sinh tri dường ấy
Khiếp mình quân nghe thấy kinh hoàng.
Nghĩ thầm: “Phát lộ dung quang
“Càng tài hoa lắm, càng oan trái nhiều.
Đầu núi đã đìu hiu gio thốc
Sư nhà chùa lần lượt chầu kinh.
Thoảng nghe mấy tiếng chày kềnh
Nam vô thâm niệm cho mình với ai.
Nỗi tâm sự tình dài, đêm vắng:
Sao đầu non, chiếc lặng, chiếc mờ.
Xuân tàm vướng chặt mối tơ
Keo sơn dường ấy bao giờ gỡ xong.
Rằng: “Nay được như lòng sở nguyện
“Gặp tình quân tại bến Sầm Sơn.
“Đục trong đã rõ nguồn cơn
“Câu thơ kim, cổ, khúc đờn cổ kim.
“Đường tri kỷ em tìm bước tới
“Ý trung nhân nay mới thấy đây.
Trời cho gặp buổi hôm nay
“Thân này kiếp trước tu đày lắm sao!
“Xin đất thấp, trời cao chứng thệ
“Với non xanh, với bể sóng cồn.
“Xin nguyền gửi mảnh linh hồn
“Cho người quân tử bảo tồn trăm năm.
“Nhớ từ mẫu ruột tằm đau quăn
“Nợ ái ân còn nặng bên vai!
“Hôm nay tạm rẽ đường mây
“Năm sau xin hẹn chốn này gặp nhau.”
Nghe lời nói như dao cắt ruột.
Ngọn gió hiu lạnh buốt đến xương.
Đếm làng hồi mõ tan sương,
Bác chài đẩy mạnh chiếc lườn ra khơi.
“Xin bái phục mấy lời tâm lý
“Đấng nam nhi hổ thỉ tang bồng
“Giã nhà theo cuộc đỉnh chung
“Lạ thay bãi bể là rừng đào nguyên.
“Chúc ngọc thể bình yên khương thái
“Cùng mẫu tử trọn lễ thần hôn.
“Đường xa gởi tặng mảnh hồn…
“Chút duyên nguyện với càn khôn lâu bền.
“Bạch tư mã bên thuyền ly phụ
“Bến Tầm Dương sương phủ ngàn lau…
“Mặt hoa càng tỏ nét sầu
“Lệ càng chan chứa ố màu áo xanh.
“Người kim, cổ nhưng tình vẫn một
“Cùng tài hoa khí cốt tinh anh.
“Ngẫu nhiên gặp bạn đồng thanh
“Lời quê khôn ta chút tình vấn vương.
“Sầm Sơn với Tầm dương dù khác,
“Nhưng vì hoa mới giạt cõi này
“Nghìn vàng há trị hôm nay
“Những lời tri kỷ biết ngày nào quê!”
Nay mới biết rằng duyên rằng phận
Nỗi biệt ly để bận lòng này.
Tâm riêng trường hận ai hay?
Mắt xanh mòn mỏi ngày dài hơn năm.
Sao vội dứt bóg, tăm, chim, cá?
Mối tình trường nấn ná bấy lâu.
Áng mây che dịp Lam Kiều
Trông trời chỉ thấy một màu bao la.
Đêm năm trước mười ba tháng bảy
Đêm hôm nay tháng bảy mười ba.
Trông quanh ta thấy bóng ta
Với làn sóng bạc như xa như gần.
Năm xưa vui thú Sầm Sơn
Năm nay mới biết Sầm Sơn là buồn:
Bể trào, gió thét, mây tuôn
Mảnh trăng tan tác, màn sương lờ mờ.
Qua bài viết này chúng ta cảm nhận được Nam Trân là một nhà thơ yêu Huế và ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên thơ mộng nơi đây. Thiết tưởng vị tình láng giềng đất Quảng Nam không thể gửi ra xứ Huế món quà nào quý hơn nữa: lần thứ nhất những vẻ đẹp xứ này được diễn ra thơ. Những bài thơ của ông để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng bạn đọc nhất là những người con xứ Huế thân thương. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết này của chúng tôi!
Xem Thêm: