Trong những ngày Tết cổ truyền, với người Việt Nam, bữa cơm tất niên chiều 30 Tết là khoảnh khắc thiêng liêng của mọi gia đình. Vì đây là bữa cơm họp mặt cuối cùng của mọi người trong năm cũ, để cùng ôn lại những vất vả vui buồn của năm qua, chuẩn bị bước sang năm mới tràn đầy hy vọng mọi sự sẽ hanh thông tốt đẹp hơn. Vào chiều 30 Tết, nhà nhà đều chuẩn bị chu đáo cho việc tiễn năm cũ, đón xuân mới. Theo phong tục, chiều 30 Tết, mọi gia đình đều trồng cây nêu để xua tan ma quỷ. Trên mảnh sân trước nhà, người ta lấy vôi trắng vẽ một bộ cung tên hướng ra cổng, bên cạnh còn vẽ ba hình vuông và bảy hình tròn với quan niệm: “Ba vuông sánh với bảy tròn/ Đời cha liền với đời con sang giàu”. Đặc biệt nhất là bữa cơm tất niên chiều 30 Tết – bữa cơm gắn kết tất cả mọi thành viên, các thế hệ trong gia đình. Đó thực sự là bữa cơm đoàn viên, mọi thành viên trong gia đình đều có mặt đầy đủ. Theo quan niệm xưa, gia đình nào càng đông đủ các thế hệ cùng dự bữa tất niên chứng tỏ gia đình đó “phúc lộc đề đa”, càng có nhiều may mắn. phongnguyet.info xin giới thiệu những bài thơ hay viết về ngày tất niên.
Bài thơ: CHỢ QUÊ – Phạm Hùng
CHỢ QUÊ
Phạm Hùng
Đàn gà nhỏ ngẩn ngơ tìm bóng Mẹ
Cụm dong giềng xơ xác lá chiều qua!
…………………………………………………….
Bãi đất trống nơi đầu làng rộn rã
Khi giọt sương vẫn còn đọng trên cành
Quê tôi đấy mỗi ngày phiên tháng chạp
Rất ồn ào đẩy nhịp sống thêm nhanh.
Tiếng cười nói rộn ràng gây náo nhiệt
Người hỏi mua, kẻ mời bán không ngừng
Quả bưởi lớn còn nguyên cành vàng ruộm
Buồng chuối kia cao phải đến ngang lưng.
Mớ cải bẹ nom mỡ màng xanh mướt
Củ su hào nguyên phấn trắng tròn xoe
Cà chua đỏ nhìn mịn màng căng mọng
Những mớ hành đâu kém nõn nà khoe.
Cành ly trắng đang vươn mình kiêu hãnh
Gốc đào phai trổ lộc biếc mượt mà
Những bông cúc luôn nhẹ nhàng êm dịu
Những đóa hồng lại đài các kiêu sa.
Mấy đứa trẻ mon men ngồi xem chữ
Cụ đồ già mài mực hạ tứ thơ
Cô bán vải luôn mồm rằng lụa tốt
Mấy chàng trai thấy gái đẹp… lượn lờ.
Non thúng nếp Mẹ đong về gói bánh
Bán đôi gà, mua thịt lợn làm nhân
Vài ký đỗ, cân miến cùng hoa quả
Ồ thì ra… Tết Nguyên Đán đã gần.
Những ký ức của một thời con trẻ
Chờ bánh chưng, mong áo mới… ùa về
Vẫn xuôi ngược giữa dòng đời hối hả
Nay đắm chìm trong một góc chợ quê.
PH. 05.01.2017.
Bài thơ: LỘC TÌNH QUÊ – Nguyễn Ruyến
LỘC TÌNH QUÊ
Nguyễn Ruyến
Én đưa thoi lượn ngang trời
Dục tôi mau chóng về nơi quê nhà
Ghé một vòng chợ làng ta
Nhìn cô bác dịp mua quà chính phiên
Giản đơn cũng thể mọi miền
Chân quê giàu đức ít tiền thế thôi
Nhiều món sẵn ở nhà rồi
Gia giảm tô điểm đĩa xôi con gà
Chọn đào chuối bưởi táo na
Đẹp mâm ngũ quả cúng nhà tất niên
Chợ quê buôn thực bán hiền
Ồn ào trong sự an nhiên tình người
Gắp cua gạch mớ mùng tơi
Su hào bắp cải tôm tươi ớt cà
Đầu làng cuối xóm nào xa
Ấm lời đon đả thiết tha chào mời…
Vòng về theo tiếng à ơi
Gồ tre cong dáng bà ngồi võng đay
Ruộng đồng cõng cánh cò bay
Mờ xanh lúa chạm những ngày rét tê
Tết nghe nhẹ bước con về
Nâng niu chút lộc tình quê ngọt lành.
Tp Ninh Bình, 05 01 19
NGUYỄN RUYẾN.
Bài thơ: TẤT NIÊN – Nguyễn Hường
TẤT NIÊN
Nguyễn Hường
Gia đình đoàn tụ sum vầy
Quây quần ấm cúng đó đây rộn về
Hoan ca vui sướng tràn trề
Bữa cơm thân mật hả hê nụ cười
Ông bà cha mẹ rạng tươi
Luyến lưu tiễn cũ đón mười niềm vui
Một năm chóng vánh đẩy lui
Mùa Xuân đang tới ngậm ngùi Đông qua
Tình quê ấm áp mặn mà
Nâng ly chén rượu ái chà tuyệt phê
Thơ Nguyễn Hường
21/1/2019
Bài thơ: NỒI BÁNH TẾT - Trịnh Thanh Hằng
NỒI BÁNH TẾT
Trịnh Thanh Hằng
Thời gian thấm thoát thoi đưa
Ngoảnh đầu một cái đã vừa hết năm
Chợ phiên mười sáu sau rằm
Mua lá mua lạt buộc chằng bánh chưng
Lang Liêu thuở ấy đã từng
Dâng vua đôi bánh tượng trưng đất trời
Thịt ba chỉ đã sắt rồi
Ướp thêm mắm muối,hồ tiêu cho vừa
Đậu xanh đãi vỏ ban trưa
Hoa vàng nếp cái đẩy đưa sạch làu
Lá dong xanh ngắt một màu
Gạo rồi tiếp đỗ thịt sau gói vào
Cháu chạy quanh quẩn xôn xao
Bà ơi lạt nhé buộc vào khỏi bung
Hớn ha hớn hở chạy vòng
Gói cho cháu cái bánh chưng con nào
Bập bùng bếp lửa lao xao
Hây hây má đỏ hồng hào đáng yêu
Cháu yêu bà lắm yêu nhiều
Mùa xuân đã tới cánh diều vút xa
Vài nồi bánh nữa đi qua
Cháu rồi sẽ lớn thay bà đón xuân
Ngồi bên bếp lửa quây quần
Cháu ngồi gói bánh bà phần bánh con
Rồi ngày mai ấy chắc còn
Răng vài ba chiếc héo hon bạc đầu
Mong rằng xuân chẳng vội đâu
Thong dong Tết đến ta giàu thời gian
Thơ và ảnh :Trịnh Thanh Hằng
Bài thơ: TẤT NIÊN NÀY ANH MONG NHÀ ĐÔNG ĐỦ Thơ: Hoàng Minh Tuấn
TẤT NIÊN NÀY ANH MONG NHÀ ĐÔNG ĐỦ
Thơ: Hoàng Minh Tuấn
Về đi em, quê mình mẹ đang đợi,
Về đi em cho thoả nỗi nhớ mong,
Em gái ơi, chiều nay mẹ bâng khuâng,
Xuân sắp đến mẹ nặng lòng thương nhớ!
Về đi em – cúc, mai, đào đang nở,
Quê nhà ta đang hối hả đợi xuân,
Về đi em, xuân đã đến rất gần,
Về đi em để lần sau mãi nhớ!
Quê hương mình đang đổi thay nhiều quá,
Em không về, mai lạ chẳng nhận ra,
Về đi em, mẹ đợi ở quê nhà,
Về đi em cùng quê ta đón TẾT!
Sống xứ người hỏi rằng em có biết,
Khi xuân về da diết … mẹ nhớ ai,
Xuân sắp về … nghe tiếng mẹ thở dài…
Anh thương lắm, xuân này em về nhé…!
Nhắn em rằng nếu mà em có thể,
Hãy gắng về em nhé chiều ba mươi,
Anh muốn TẾT này mẹ sẽ thật vui,
Ôm con gái vào người như thủa nhỏ!
TẤT NIÊN NÀY ANH MONG NHÀ ĐÔNG ĐỦ,
Vậy hãy về xin chớ có băn khoăn,
Về em nhé, về cùng mẹ đón xuân…
Đừng lỗi hẹn để rồi em hối tiếc!
Hà nội, 3/2/2019
Bài thơ: TẾT CỦA EM – Trần Tân
TẾT CỦA EM
Trần Tân
Xuân đã đến trong nắng vàng rực rỡ
Nhánh đào kia hé nụ đón xuân sang
Dưới bóng chiều hai đứa trẻ lang thang
Đã lâu lắm nó chưa từng biết Tết.
Kể từ khi mẹ cha rời đi hết
Bốn năm rồi thuở nó mới lên mười
Nhìn thằng em thơ dại vẫn mỉm cười
Đâu có biết mẹ cha đi mãi mãi.
Có nhiều lúc ôm em buồn tê tái
Mắt rưng rưng nhìn phố xá nhiều màu
Em khóc đòi, hỏi mãi mẹ cha đâu
Ở trên đó.! Mẹ cha ngồi trên đó.
Em ngủ đi rồi mai này sẽ rõ
Mẹ sẽ về, em ráng ngủ đi em
Tết đến rồi anh sẽ dẫn đi xem
Đêm giao thừa pháo hoa bay sáng rực.
Em được ăn ổ bánh mì nhiều thịt
Hãy ngủ ngoan đừng khóc nữa nghe không
Còn chút tiền anh sẽ mua áo bông
Cho em mặc vì ngoài trời rất rét.
Anh sẽ cố cho em hương vị Tết
Nói xong rồi nước mắt nó cũng rơi
Đã bao lần thì thầm tiếng mẹ ơi
Và ngước mặt nhìn trời cao vời vợi
Vẫn tin rằng mẹ cha đang ngó tới
Bởi ngày xưa mẹ dạy vẫn nhớ lời
Khi chết đi ta sẽ bay lên trời
Rồi sẽ được làm ngôi sao tỏa sáng.
Ở đâu đó vẫn còn nhiều bất hạnh
Những mảnh đời thiếu vắng cả mẹ cha
Dưới gầm cầu ngồi ngắm bao người qua
Tết chỉ ước một bộ quần áo mới.
Tác giả : Trần Tân
Bài thơ: BỮA CƠM CHIỀU – Đỗ Hương
BỮA CƠM CHIỀU
Đỗ Hương
Thành kính mời cơm Anh Hùng Liệt Sĩ ĐXT cùng các AHLS đã hy sinh bảo vệ Tổ Quốc năm 1979.
Thay anh, em về thăm cha
Đường làng vẫn còn tãi nắng
Hình như đông còn lựng khựng
Đợi xuân ước hẹn giao mùa
Đầu thôn thưa tiếng chuông chùa
Sư Bà đã theo tiên tổ
Cầu Lùm cây Đa cổ thụ
Đã thôi tỏa bóng xuống đời
Như những con gà mâm xôi
Gạo, Đa làng ta thật hiếm!
Trăm năm bóng cây Đa Yến
Chở che con người Hưng Yên
Cha vẫn ngồi đợi bên thềm
Lắng nghe bước chân đầu ngõ
Chỉ còn lao xao lá gió
Con trai người thôi không về
Chiều nay các anh ở đâu
Lần theo chuông chùa vừa thỉnh
Gọi hồn người đi xa vắng
Về xơi bữa cơm quê nhà
Bao nhiêu năm tháng đi xa
Quê người đôi chân rã
mỏi
Nhớ bát riêu cua với cà
Buổi chiều nhập nhòa sương khói…
(Thơ & ảnh minh hoạ Đỗ Hương)
Bài thơ: NGÀY CUỐI NĂM CỦA MẸ – Kim Nhung
NGÀY CUỐI NĂM CỦA MẸ
Kim Nhung
Mẹ gánh hồn quê tới chợ chiều
Thân gầy áo bạc dáng liêu xiêu
Su hào bắp cải còn xanh mướt
Nải chuối hàng cau đã úa nhiều
Tất tưởi bao ngày nghe tết gọi
Âm thầm mỗi buổi nhặt hào tiêu*
Mẹ nghèo vất vả từng hôm sớm
Nức nở lòng con thấm vạn điều.
3/2/2019!!
Bài thơ: CHIỀU BA MƯƠI TẾT – NHỚ MẸ – Lê Hương
CHIỀU BA MƯƠI TẾT – NHỚ MẸ
Lê Hương
Con đi gần hết cuộc đời
Vẫn chưa thương hết những lời mẹ ru
Mẹ nay về cõi thiên thu
Đâu còn bóng mẹ đứng chờ trước hiên
Chiều ba mươi tết đoàn viên
Con về đã vắng mẹ hiền còn đâu
Chiều tà đã nhạt bóng câu
Dường như cũng thấu nỗi đau chia lìa
Còn mẹ con nhớ đường về
Nay con vắng mẹ đường quê thưa dần
Chiều ba mươi tết đầu xuân
Lòng con nhớ mẹ vạn lần mẹ ơi
Bài thơ: TẾT ĐẾN, XUÂN VỀ – Nguyễn Đình Cường
TẾT ĐẾN, XUÂN VỀ
Nguyễn Đình Cường
Xuân đất trời đến trong mỗi chúng ta
Rất bình dị như vừa quen vừa lạ
Ai đã qua một một mùa đông lạnh giá
Chắc không quên để cảm tạ đất trời
Xuân đem về lộc biếc khắp muôn nơi
Nắng phương Nam vẫn chan hòa ngoài ngõ
Kià! Bác nông dân còn ra đứng đó
Nhìn xem mầm nơi ruộng lúa mới gieo
Những đèn màu soi biểu ngữ vừa treo
Ánh phản quang từ áo người quét rác
Anh cảnh sát vẫn tuần tra canh gác
Tất cả đều làm đẹp bởi dáng xuân
Thường tết về mọi người được quây quần
Bên mâm cơm cúng tất niên ngày tết
Và tất thảy được đặt lên trên hết
Tưởng nhớ về nguồn cội tổ tiên ta
Tết mọi người đều tươi rạng như hoa
Gác lại ưu tư để hòa cùng cả nước
Mong cho nhau đạt mọi điều nguyện ước
Vui xuân về đón tết tựu đoàn viên!
29/01/2019
Nguyễn Đình Cường.
Bài thơ: BẬC MỚI THỀM XUÂN – Đoàn Thịnh
BẬC MỚI THỀM XUÂN
Đoàn Thịnh
Thuyền chất hết buồn vui năm trước
Đậu bến ba mươi mạn trĩu đầy
Người bối rối nhau đêm thao thức
Sào cắm , tay chìa nắm lấy tay .
Thềm xuân bậc mới vui mở đón
Dắt nhau lên trong rực ráng chiều
Hương ngát từ bấy nhiêu ngày cũ
Đượm lại thơm đầy những lời yêu.
ĐT
Bài thơ: ÔNG ĐỒ – Vũ Đình Liên
ÔNG ĐỒ
Vũ Đình Liên
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu, giấy đỏ
Bên phố đông người qua
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài
Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa, rồng baỵ
Nhưng mỗi năm, mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu
Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghiên sầụ
Ông đồ vẫn ngồi đấy
Qua đường không ai hay
Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụi baỵ
Năm nay đào lại nở
Không thấy ông đồ xưa
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ?
Bài thơ: MAI VÀNG CUỐI NĂM - Hồ Viết Bình
MAI VÀNG CUỐI NĂM
Hồ Viết Bình
Trầm ngâm bên gốc mai vàng
Ngắm từng bông nhỏ dịu dàng xinh tươi
Bông nào đang nở nụ cười
Bông nào mang cả đầy vơi nỗi buồn
Cuộc đời nắng, gió, mưa tuôn
Cuối năm vẫn nở muôn vàn nụ hoa.
Bài thơ: NGÀY CUỐI NĂM – Nguyễn Lan Hương
NGÀY CUỐI NĂM
Nguyễn Lan Hương
Cuốn lịch trên tường mỏng đi theo thời gian
Để cả năm trôi nhanh về ngày cuối
Tháng Giêng như người nông nổi
Vội vàng bỏ bến mùa đông
Cuối năm rồi ta còn kịp nữa không
Dừng hết lại những âu lo mùa cũ
Chắc nỗi nhớ bỏ quên chưa cất giữ
Nên trở về nguyên vẹn phía ngày xưa
Cuối năm rồi vồi vội những bán mua
Phố cũng chật những tính toan được mất
Cũ chưa qua và mới còn chưa thật
Bóng ai gầy gánh nặng những mưu sinh
Cuối năm rồi vội cả ánh bình minh
Ngày sợ ngắn gọi mặt trời dậy sớm
Lạ mà quen như xuân vừa mới chớm
Ngày cuối năm có kịp hẹn nhau về?
Bài thơ: CHỢ TẾT – Đoàn Văn Cừ
Dải mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi
Sương hồng lam ôm ấp nóc nhà tranh
Trên con đường viền trắng mép đồi xanh
Người các ấp tưng bừng ra chợ tết.
Họ vui vẻ kéo hàng trên cỏ biếc
Những thằng cu áo đỏ chạy lon xon
Vài cụ già chống gậy bước lom khom
Cô yếm thắm che môi cười lặng lẽ
Thằng em bé nép đầu bên yếm mẹ
Hai người thôn gánh lợn chạy đi đầu
Con bò vàng ngộ nghĩnh đuổi theo sau
Sương trắng rỏ đầu cành như giọt sữa
Tia nắng tía nháy hoài trong ruộng lúa
Núi uốn mình trong chiếc áo the xanh
Đồi thoa son nằm dưới ánh bình minh
Người mua bán ra vào đầy cổng chợ
Con trâu đứng vờ rim hai mắt ngủ
Để lắng nghe người khách nói bô bô
Anh hàng tranh kĩu kịt quẩy đôi bồ
Tìm đến chỗ đông người ngồi giở bán
Một thầy khóa gò lưng trên cánh phản
Tay mài nghiên hí hoáy viết thơ xuân
Cụ đồ nho dừng lại vuốt râu cằm
Miệng nhẩm đọc vài hàng câu đối đỏ
Bà cụ lão bán hàng bên miếu cổ
Nước thời gian gội tóc trắng phau phau
Chú hoa man đầu chít chiếc khăn nâu
Ngồi xếp lại đống vàng trên mặt chiếu
Áo cụ lý bị người chen sấn kéo
Khăn trên đầu đang chít cũng bung ra
Lũ trẻ con mải ngắm bức tranh gà
Quên cả chị bên đường đang đứng gọi
Mấy cô gái ôm nhau cười rũ rượi
Cạnh anh chàng bán pháo dưới cây đa
Những mẹt cam đỏ chót tựa son pha
Thúng gạo nếp đong đầy như núi tuyết
Con gà trống mào thâm như cục tiết
Một người mua cầm cẳng dốc lên xem
Chợ tưng bừng như thế đến gần đêm
Khi chuông tối bên chùa văng vẳng đánh
Trên con đường đi các làng hẻo lánh
Những người quê lũ lượt trở ra về
Ánh dương vàng trên cỏ kéo lê thê
Lá đa rụng tơi bời quanh quán chợ .
Cúng tất niên là dịp để con cháu tri ân tổ tiên đã phù hộ cho mình trong năm qua làm ăn gặp gỡ, học hành tấn tới, cầu được ước thấy. Đó là thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta. Bữa cơm tất niên tuy không phải là một nghi lễ bắt buộc trong ngày Tết, nhưng từ lâu đã trở thành phong tục đẹp trong đời sống tâm linh của người Việt Nam. Không khí của mâm cơm tất niên càng vui vẻ đầm ấm thì những ngày đầu xuân càng rộn rã đầy ắp tiếng cười.